شما هم می توانید دیدگاه خود را ثبت کنید
کامل کردن گزینه های ستاره دار (*) الزامی است -
آدرس پست الکترونیکی شما محفوظ بوده و نمایش داده نخواهد شد -
true
it is true
true
it is true
true
it is true
trueit is true
مهارت‌های مورد نیاز برای احراز شغل
مهدی رحمانی (دانشجوی دکتری علم اطلاعات و دانش‌شناسی دانشگاه تهران)
چند روز پیش در پیام رسان تلگرام سوالی از من پرسیده شده بود در مورد مشاغل کتابداری و اینکه می‌توانند کجا و در چه حوزه‌ای مشغول به کار شوند؟ پاسخ دادم مشاغل متعددی هست و می توانند براساس توانمندی و علاقه‌شان انتخاب کنند و مشغول به کار شوند. از خواندن پیام من به نظر می رسید شکه شدند و پرسیدند، مشاغل متعدد؟ می‌شود بفرمایید چه کارهایی؟؟ بیان کردم که از دیدگاه من متخصص کتابداری و اطلاع رسانی و یا علم اطلاعات و دانش‌شناسی می‌تواند در حرفه‌ها و حوزه‌های متعددی مشغول به کار شود (که لیست آن در این لینک ارائه شده است). از ویراستاری گرفته تا کار در شرکت های کامپیوتری، نرم افزاری و سخت افزاری و بسیاری موقعیت‌های شغلی دیگر مانند کار در انتشارات و کتابفروشی ها، صفحه آرایی، همکاری با مجلات، همکاری با شرکت‌های مدیریت دانش و صدها شغل دیگر، کتابخانه تنها محل اشتغال دانش آموخته کتابداری نیست، فقط یکی از موقعیت‌های شغلی است که پیش روی دانش‌آموختگان قرار دارد.
شاید سوال خیلی ها باشد که دانشجو یا دانش آموخته کتابداری و اطلاع‌رسانی می‌تواند در چه مشاغلی موفق شود یا به صورت کلی متخصص رشته علم اطلاعات و دانش شناسی شرایط احراز کدام مشاغل را دارد؟ اگر استخدام رسمی و استخدام نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور نباشد آیا کتابدار می‌تواند زندگی خودش را بچرخاند؟
اگر نگاهی به وضعیت آموزش در دانشگاه داشته باشیم متوجه می‌شویم که متخصص علم اطلاعات و دانش شناسی آموزش‌هایی در حوزه‌های رده‌بندی، سازماندهی، واژه پردازی و تایپ، ویراستاری، صفحه آرایی، طراحی سایت، مدیریت سایت، مدیریت دانش، فناوری اطلاعات و برخی نرم‌افزاهای تخصصی و عمومی ازجمله، ورد، اکسل، اکسس، فرانت پیج، نرم افزارهای علم‌سنجی، نرم افزارهای کتابخانه‌ای، نرم افزارهای مدیریت دانش و … دریافت می‌کنند. البته درست است که برخی از این تخصص‌ها توسط دانشگاه آموزش داده نمی‌شود و متاسفانه برخی از دروس در کلاس درس در حد همان دو واحد باقی می‌مانند یا اگر چند واحد هم باشند در نهایت دانشجو به صورت عملی و کاربردی چیزی یاد نمی‌گیرد. اما بالاخره این امکان در سرفصل دروس گنجانده شده و شرایط اولیه مهیاست. رشته علم اطلاعات و رشته‌ای است که نسبت به سایر رشته‌ها امکان یادگیری مهارت‌های بیشتر را در کنار مهارت‌های تخصصی فراهم می‌سازد. چون دانشجوی رشته علم اطلاعات و دانش‌شناسی زمان کمتری نسبت به سایر دانشجویان صرف درس می‌کند و خوشبختانه واحدهای درسی آن‌چنان سخت نیستند که تمام وقت دانشجو را بگیرند و وقت فراغت زیادی در اختیار دانشجو قرار می‌دهند که اگر درست استفاده شود قطعا ماحصل آن کسب مهارت‌های است که در آینده شغلی افراد تاثیرگذار است.
اما چه کنیم؟ چه مهارت‌هایی باید کسب کنیم تا در آینده بتوانیم شغلی برای خود انتخاب کنیم و فقط منتظر آزمون‌های استخدامی نباشیم؟ مواردی که در ادامه ذکر می‌شود پیشتر در دوره‌های آموزشی که برای دانشگاه‌های مختلف برگزار می‌کردم مطرح می‌شد اما چون به بسیاری از دوستان دسترسی نداشتم و طبیعتا خیلی‌ها دنبال این هستند که بدانند چه مهارت‌هایی باید کسب کنند، مواردی از آن‌ها را در این نوشته ارائه می‌کنم. البته این موارد براساس مطالعه و مشاهداتی است که در این چند ساله در کارهای مدنی، علمی و اجتماعی داشتم و امیدوارم که به کار بیاید.
از مهمترین مهارت‌های مورد نیاز دانشجویان می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- مهارت در برقراری ارتباط
- مهارت مدیریت و رهبری آموزشی
- نوآوری و خلاقیت علمی و آموزشی
- زبان انگلیسی (زبان آکادمیک)
- توانایی انجام کار گروهی
- توانایی گزارش‌نویسی و مستندسازی
- توانایی رزومه نویسی
- برندسازی شخصی
- انجام فعالیت‌های غیردرسی فناورانه
- توانایی کسب درآمد
- مهارت رایانه‌ای
اما چند پیشنهاد به دانشجویان و دانش آموختگان رشته علم اطلاعات و دانش شناسی:
۱٫ زبان یاد بگیرید
در حال حاضر انگلیسی، زبان مادری بیش از ۳۵۰ میلیون شهروند بریتانیایی، آمریکایی، کانادایی و استرالیایی است. میلیون‌ها نفر دیگر در سراسر جهان در حال یادگیری زبان انگلیسی هستند تا بخشی از نیازهای علمی-فرهنگی خود را در جوامع انسانی رفع نمایند. اگر فردی بخواهد مدیری موفق باشد، دانستن زبان انگلیسی یک ضرورت برایش به شمار می‌آید، چرا که در آن صورت می‌تواند در تجربیاتی که دیگر مردم دنیا به‌دست آورده‌اند سهیم شود و در ارتباطی تنگاتنگ با آنان، دانش خود را به روز نگه دارد. لازم به ذکر است که درصد زیادی از منابع اطلاعاتی منتشر شده به زبان انگلیسی نوشته می‌شوند.
۲٫ تمرین نوشتن کنید
سعی کنید هر از گاهی قلم بزنید، وبلاگی برای خودتان بسازید و یا یک دفتر یادداشت داشته باشید و در موضوع‌های مختلف بنویسید و به صورت یادداشت یا منتشر کنید یا نگه دارید. تمرین نوشتن به بهتر نوشتن شما کمک می‌کند و مهارت خوب نوشتن یک ویژگی بارز است که کم‌تر کسی این ویژگی و توانایی را دارد. این می‌تواند موجب تمایز شما با دیگران شود.
۳٫ دفتر ایده داشته باشید
یک دفتر برای خود تهیه کنید و ایده‌های مختلف کسب و کار، ایده‌های پژوهشی و ایده‌های جدیدی که به ذهن‌تان می‌رسد را در آن یادداشت کنید. زمانی که وقتتان آزادتر شد می‌توانید هر کدام از این ایده‌ها را عملی کنید و یا به کار بگیرید.
۴٫ مهارت‌های ICDL را یاد بگیرید
یکی از مهمترین سوال‌هایی که در زمان استخدام در شرکت‌ها و موسسات از شما پرسیده می‌شود این است که مدرک ICDL دارید؟ یا پاورپوینت، ورد، اکسل و پابلیشر رو بلد هستید یا خیر؟
طبق بررسی‌هایی انجام شده در بخشنامه معاونت راهبری انسانی (زیر نظر معاونت توسعه مدیریت و سرمایه انسانی ریاست جمهوری است) که در سال ۱۳۹۱ به کلیه دستگاه‌های اجرایی مشمول قانون مدیریت خدمات کشوری ارسال کرده است تعداد ۵۲ شغل به عنوان مشاغل عمومی به سازمان‌ها معرفی شده‌اند. که بیش از ۸۰ درصد این مشاغل یکی از شروط اصلی‌شان داشتن مهارت ICDL است.
۵٫ کامپیوتر یاد بگیرید
مهارت‌های کامپیوتری از جمله نصب ویندوز، برنامه نویسی، جستجوی اینترنتی و … را بیاموزید و نرم افزارهای کاربردی و حتی سخت افزارها را بشناسید. این موارد منجر به تمایز شما با دیگران می‌شود. SPSS، اکسس و اکسل را خوب یاد بگیرید، با فتوشاپ و نرم‌افزارهای ویرایش فیلم آشنا شوید و در نهایت گرافیک کار کنید. این‌ها نقطه قوت شما در انتخاب شغل و کسب درآمد است.
۶٫ در دوران دانشجویی عضو تشکل‌ها و انجمن‌های علمی دانشجویی شوید
شما در انجمن‌های علمی دانشجویی تمرین مدیریت می‌کنید و یاد می‌گیرید که چگونه با بحران مقابله کنید، یاد می‌گیرید چگونه مدیریت هزینه کنید، کار گروهی و تقسیم وظایف را تمرین می‌کنید. فعالیت دانشجویی بهترین زمان برای آزمون و خطاست، چنین موقعیتی در هیچ جای دیگری به دست نمی‌آید.
۷٫ آیین نگارش اداری را یاد بگیرید
شما وارد بازار کار خواهید شد حتما آیین نگارش اداری را یاد بگیرید، اصول اساسی ویراستاری و نگارش و سجاوندی را یاد بگیرید. مخاطبان شما نوشته شما را می‌بینند و از روی آن شما را قضاوت می‌کنند رعایت اصول سجاوندی و نگارش مانند پوشیدن لباس مرتب و تمیز در زمان ارتباطات حضوری است و تاثیر شگرفی بر خواننده دارد.
۱۰٫ به بورس ورود کنید
در بورس یاد می‌گیرید چگونه وضعیت بازار را ارزیابی کنید با مبلغی حدود ۱۰۰ هزار تومان وارد بورس شوید به کمک بورس می‌توانید حداقل اطلاعات مالی خود را افزایش دهید و به خاطر آن در جریان اخبار مختلف هم قرار خواهید گرفت. عضویت در بورس قدرت ریسک پذیری شما را بالا می‌برد و به شما در انتخاب و مدیریت مالی تان در آینده کمک می‌کند.
۱۱٫ حوزه موضوعی مشخصی داشته باشید
حوزه موضوعی مشخصی داشته باشید و در آن حوزه آنقدر مطالعه کنید و بنویسید (حتی در وبلاگتان) که آن حوزه برند شما شود و همه شما را با آن حوزه بشناسند. این به شما کمک می‌کند تا در آن حوزه صاحب نظر باشید و به آینده کاری شما و موفقیت‌تان در بازار کار کمک می‌کند.
۱۲٫ زبان چینی را یاد بگیرید
بیش از یک میلیارد و دویست میلیون نفر در دنیا با زبان چینی حرف می‌زنند. در حال حاضر کشور چین یکی از بزرگترین غول‌های اقتصادی جهان و صادر کننده بسیاری از وسایل و تجهیزات در دنیاست. شما اگر می‌خواهید در آینده خودتان کسب و کاری راه بیندازید مهارت برقراری ارتباط اولیه با شرکت‌های چینی می‌تواند به شما در موفقیت‌تان کمک کند.
۱۳٫ از امکانات دانشگاه استفاده کنید
در دانشگاه و موسسه‌ای که فعالیت می‌کنید و یا شاغل هستید از امکانات و تجهیزات دانشگاه استفاده کنید. شما چیزهایی در اختیار دارید که در جاهای دیگر نمی‌توانید به دست بیاورید و یا باید برای آن در آینده هزینه زیادی کنید، پس حتما قدر تک تک لحظاتی که در دانشگاه هستید را بدانید و از امکانات و تجهیزات دانشگاه به خوبی استفاده کنید.
۱۴٫ تسهیلات دانشگاه و حقوقتان را بدانید و از آن مطلع باشید
حقوق و تسهیلاتی که دانشگاه و یا محل کار شما در اختیارتان قرار می‌دهند را بشناسید. از تمامی بخش‌های دانشگاه و یا محل کارتان سر در بیاورید و هر جا که شد امکاناتی برای خود، محل کار و یا انجمن‌تان دریافت کنید. برخی وقت‌ها تسهیلاتی را محل کار به کارمندان می‌دهند و یا جشنواره‌ها و بورسیه‌هایی هست که شما می‌توانید در آن شرکت کنید و تسهیلاتی دریافت کنید.
۱۵٫ در انجام کارها پیگیر باشید و جدیت داشته باشید
در دریافت حقوق و خواسته‌هایتان پیگیر باشید. زمانی که پیگیر کار خود نباشید، بسیاری از امتیازات و موقعیت‌هایتان را از دست می‌دهید. برخی وقت‌ها به‌دلیل پیگیری و سماجت شما بسیاری از درها به رویتان باز خواهد شد.
۱۶٫ وقت شناس باشید
زمانی که جلسات کاری و یا رسمی دارید حتما وقت شناس باشید. وقت شناسی شما نشان از صلاحیت‌تان برای انجام هر کاری است. وقت شناسی یکی از مهمترین معیارهای مدیران برای جذب افراد در مشاغل است.
۱۷٫ تجربیاتتان را بنویسید
حتما تجربیاتتان در انجمن و فعالیت‌های شخصی بنویسید، این کار منجر می‌شود که یک راه اشتباه را نه خودتان و نه افراد دیگر دوباره طی نکنند. زمانی که کسی تجربیاتش را برای شما بیان می‌کند، حتما یادداشت‌برداری کنید. این تجربیات حاصل سال‌ها تلاش و فعالیت است و می‌تواند در زمان‌های مورد نیاز به درد شما بخورد.
۱۸٫ مهارت‌های ارتباطی خودتان را تقویت کنید
توانایی برقراری ارتباط با افراد، مسئولان، سازمان‌ها، مدیران، اساتید و … همواره منجر به باز شدن درهای پیشرفت و ترقی به سوی شما خواهد شد. مهارت‌های ارتباطی خود را تقویت کنید تا بتوانید بیشتر شناخته شوید.
سایرمهارت‌های مورد نیاز دانشجویان
- خوب ببینید و خوب گوش بدهید
- ویراستاری را یاد بگیرید
- صفحه آرایی را یاد بگیرید
- مطالعه کنید
- اخبار مختلف را پیگیری کنید
- با اساتید جوان ارتباط برقرار کنید
- با افرادی که در سازمان‌ها و شرکت‌های مختلف فعالیت می‌کنند ارتباط بگیرید
- توانمندی‌ها و علایق‌تان را بنویسید و با دیگران در مورد آن‌ها بحث کنید یا در مورد آن بنویسید
- گرافیک یاد بگیرید
- موسیقی یاد بگیرید چون به تقویت حس تمرکزتان کمک می‌کند.
قطعا هر دانشجو یا دانش آموخته‌ای که بتواند تعدادی از این مهارت‌ها را کسب کند، در آینده کاری نیز موفق خواهد شد و در هر شرایطی می‌تواند برای خود شغلی دست و پا کند. به نظر می‌رسد که نباید بیشتر از این منتظر استخدامی دولت و یا سازمان‌های دولتی باشیم. شاید زمان آن رسیده است که کمی به خودمان بنگریم و داشته‌هایمان را روی ترازو بگذاریم تا مشخص شود چند مرده حلاجیم و قرار هست براساس کدام توانایی‌مان درآمد کسب کنیم.
از شما نیز تقاضا دارم در صورت امکان مهارت‌هایی که برای موفقیت در کار باید دانشجویان و دانش‌آموختگان داشته باشند را در همین پست به صورت کامنت بیان بفرمایید.
بهروز باشید
مهدی رحمانی، دانشجو
falseit is false
true
it is true
true
it is true
سلام
صداقت حکم می کند که با دانشجویان کارشناسی و ارشد از واقعیات بگوییم. به آن ها بگوییم که کارآفرینی بحثی نیست که یک شبه و یا با یک برنامه چهارساله در دوره کارشناسی اتفاق بیفتد. اصولا کارآفرینی اتفاق نیست که بیفتد. نظام های آموزشی و به ویژه پرورشی از همان ابتدا که کودک وارد آن ها می شود می بایست با هدف تربیت انسان های خلاق شکل گرفته باشند. نه اینکه این بحث ها تازه از دوران دانشگاه و آن هم کاملا به صورت نظری دنبال شود. جای بسی تاسف است که حتی در نظام دانشگاهی با انسان هایی در جایگاه استادی مواجه هستیم که صرفا سخن از کارآفرینی می کنند و اگر به سابقۀ آن ها نظری بیندازیم می بینیم که آن ها فقط حرف می زنند و هیچ تجربه موفق و حتی ناموفقی در زمینۀ کارآفرینی ندارند.
نکته دیگر این است که شغل از نظر ما یعنی چه؟ مگر فردی که در جستجوی شغل است صرفا می خواهد یک جایی از صبح تا مثلا عصر مشغول باشد. نه. یک هدف شغل کسب درآمد است. شما بروید ببینید در جامعه ما چه حقوق و مزایایی برای هر یک از شغل های پیشنهادی شما در نظر گرفته شده است.
چیز دیگری که ذهن مرا درگیر کرده این است که با توجه به اینکه وضعیت جذب هیأت علمی کاملا مشخص است، اما دانشگاه ها همچنان بدون در نظر گرفتن این نکته همچنان دانشجوی دکتری پذیرش می کنند. حدود چهار سال است که هیچ آزمون استخدامی از طرف نهاد کتابخانه های عمومی برگزار نشده و همچنان به تعداد زیاد دانشجوی کارشناسی و کارشناسی ارشد جذب می شود. من نمی دانم هدف از تربیت این همه دانشجو در مقاطع مختلف چیست؟
در کل اوضاع واقعی را برای دانشجویان کارشناسی و ارشد ترسیم کنیم شاید آن ها قبل از اینکه زمان را از دست بدهند فکری به حال خود بکنند. بعضی از استادها گمان می کنند با حرف های شیک می توانند واقعیت را وارونه جلوه دهند اما دیگر گمان می کنم زمان حرف های شیک به پایان رسیده و باید هر چه زودتر اقدامی کرد که همه از آن نافع باشند. یا لااقل تعداد افراد متضرر به حداقل یا در حالت ایده آل به صفر برسد.
نه خوش بینی و نه بد بینی، بلکه واقع بینی